*امپراتوری آشور1813 -612پ.م)*
آشوریان  یکی از چند قوم ثروتنمد و شناخته شده در دره رودخانه دجله و فرات بودند آنها از هزاره سوم پیش از میلاد بصورت حکومتهای  محلی حضور داشتند اما شکل گیری آشور بمنزله یک پادشاهی در سال 1813 پ. م توسط  شمشی ادد صورت گرفت . مهمترین شهرهای حکومت آنها نمرود ،نینوا و آشور بود .
پادشاهان آشور در چند سده نخست خراجگزاران  حکومتهایی چون کاسی ،میتانی و بابل بودند و بعد از آن توانستند با کسب استقلال خود تمام خاک بین النهرین را زیر ردای یک حکومت بصورت یکپارچه درآورند و حتی تا مدتی مصر را نیز ضمیمه خاک خود کردند .مدارک کشف شده از این تمدن حاکی از آن است که آشوریان کشاورزانی سخت کوش ،بازرگانانی کوشا و هنرمندانی ماهر بوده اند اما بیش از هر قوم باستانی دیگری از راه یورش نظامی تجاوزکارانه ، لشگرکشی و جنگ زندگی خود را تامین میکردند و اغلب اوقات با چنان ستمگری و خشونتی رفتار میکردند که در تاریخ ثبت شده انسان تقریبا بی همتاست و همین روش افتخار بر وحشیگری توسط پادشاهان و سربازان آنها که با خونسردی تمام دست به خشونت میزدند منجر به نابودی آنها شد. 
هرچند آشوریان احساسات ملی گرایانه داشتند (و همین شوق و علاقه نیز سرانجام به ایجاد یک امپراتوری بزرگ در بین النهرین انجامید ) اما آنها بشدت فرهنگ سومر را نیز دوست داشتند و از هرجهت پیرو آنها بودند و تقریبا چیزی به دانش قبلی اضافه نکردند و صرفا آن را نگه داشتند
از جمله مهمترین دستاورهای  ایشان کتابخانه بزرگ آشوربانیپال است که هدف آن جمع آوری علوم مختلف بود .در این کتابخانه بیش از هزار لوح گلی نگه داشته میشد و اطلاعات دانش زمان خود و مراتب اداری و اقتصادی را دربر میگرفت (از بزرگترین کتابخانه های تاریخ).
نظام اداری  موثری که این حکومت برای اداره امپراتوریش برقرار کرد بسیار متمرکز و سازمان یافته بود بطوری که الگوی مناسبی  برای حکومتهای بعدی شد. 
حکومت آشوریان سرانجام توسط حکومت بابل و پادشاهی ماد درسال 612پ.م ساقط شد.